Công thức tính giá thành sản phẩm đơn giản

Giá thành sản phẩm là gì?

Giá thành sản phẩm là quá trình tính toán tổng các chi phí phát sinh khi sản xuất một sản phẩm. Tổng chi phí này bao gồm việc tiêu thụ nguyên vật liệu và linh kiện, nhân công và chi phí chung được phân bổ cho một đơn vị duy nhất.

Đối với kế toán, giá thành sản phẩm là yếu tố cần thiết để định giá hàng tồn kho và tính giá vốn hàng bán. Tuy nhiên, các nhà quản lý sử dụng giá thành sản phẩm như một điểm khởi đầu để quyết định sản xuất sản phẩm nào cũng như để định giá sản phẩm được sản xuất. Sau khi tính toán chi phí cho mỗi đơn vị, bạn có thể sử dụng các phương pháp định giá khác nhau để xác định giá bán tối ưu cho sản phẩm. Giá mỗi đơn vị cũng đóng vai trò là thước đo hiệu suất sản xuất để giúp theo dõi chi phí sản xuất.

Các loại chi phí sản xuất

Mọi hoạt động kinh doanh đều phát sinh chi phí sản xuất trực tiếp và gián tiếp . Chi phí trực tiếp là chi phí liên quan trực tiếp đến việc sản xuất sản phẩm (nguyên vật liệu, nhân công) trong khi chi phí gián tiếp phát sinh với các hoạt động phụ trợ, nguyên vật liệu và dịch vụ, tức là chi phí chung.

Trong một doanh nghiệp sản xuất, chi phí trực tiếp được tạo thành từ chi phí nguyên vật liệu, chi phí đóng gói và tiền lương của nhân viên nhà máy, tức là của những người và vật dụng trực tiếp tham gia quá trình sản xuất hàng hóa. Chi phí gián tiếp bao gồm các vật liệu gián tiếp như dây buộc, keo dán, v.v.; chi phí lao động gián tiếp cho người giám sát, lập kế hoạch sản xuất, QA, công nhân bảo trì và các chi phí sản xuất chung khác (tiền thuê nhà, điện nước, bảo hiểm, v.v.).

Công thức tính giá thành sản phẩm trong 7 bước đơn giản

Mặc dù có một số cách khác nhau để tính giá thành sản phẩm, bạn có thể thực hiện theo bảy bước cơ bản sau trong mọi tình huống.

Bước 1 - Xác định đối tượng chi phí : Nếu công ty của bạn sản xuất các sản phẩm tiêu chuẩn, bạn có thể lấy một sản phẩm duy nhất làm đối tượng chi phí . Nếu bạn sản xuất các sản phẩm tùy chỉnh, nhiều chủng loại, thì bạn cũng có thể xác định chi phí liên quan thông qua một đơn đặt hàng cụ thể.

Bước 2 - Theo dõi chi phí trực tiếp của các mặt hàng riêng lẻ : Đơn giản chỉ cần cộng tất cả nguyên liệu trực tiếp và chi phí lao động trực tiếp để tạo ra một sản phẩm cụ thể.

Bước 3 - Tổng hợp các chi phí chung : Chúng bao gồm vật liệu gián tiếp (Dây buộc, bao bì,...), lao động gián tiếp (lập kế hoạch sản xuất, bảo trì, đảm bảo và kiểm soát chất lượng, người giám sát, v.v.) và chi phí sản xuất (tiền thuê, tiện ích, bảo hiểm, khấu hao, v.v.).

Bước 4 - Chọn cơ sở phân bổ chi phí chung : Bạn có thể gộp các chi phí gián tiếp lại với nhau và áp dụng nó đồng đều trên tất cả các sản phẩm của mình. Nhưng để có độ chính xác và khả năng ra quyết định tốt hơn, bạn nên phân bổ chi phí theo mức độ phức tạp về tài nguyên của một sản phẩm. Trong trường hợp này, chi phí sản xuất cao hơn được phân bổ cho những mặt hàng cần nhiều thời gian hoặc nhiều vật liệu để chế tạo hơn và chi phí thấp hơn được phân bổ cho những sản phẩm sản xuất nhanh hoặc đơn giản hơn. Nói chung, giờ máy hoặc giờ lao động được sử dụng làm cơ sở phân bổ chi phí chung.

Bước 5 - Tính tỷ lệ phân bổ chi phí : Nếu bạn áp dụng cùng một lượng chi phí cho mỗi sản phẩm, bạn có thể bỏ qua bước này. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng máy móc theo giờ hoặc giờ lao động, thì hãy sử dụng công thức sau:

Ví dụ: nếu tổng chi phí phát sinh trong một tháng ước tính là 100 triệu VND và công nhân sản xuất làm tổng cộng 800 giờ công việc, tỷ lệ phân bổ chi phí sẽ là:

100 triệu / 800 = 125.000 VND / giờ

Bước  6 - Phân bổ chi phí chung : Nếu bạn áp dụng cùng một mức tổng, chi phí cho mỗi sản phẩm và bạn đã sản xuất 500 sản phẩm trong kỳ, công thức sẽ là: :

100 triệu / 600 = 200.000 VND / Sản phẩm

Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng tỷ lệ phân bổ chi phí, bạn cũng cần biết lượng thời gian đã dành cho việc tạo ra các sản phẩm khác nhau. Giả sử bạn tạo ra ba sản phẩm riêng biệt: bàn, ghế và tủ. Sản xuất một cái bàn mất 1,25 giờ, một cái ghế mất 0,75 giờ và một tủ mất 1 giờ để hoàn thành.

Do đó, chi phí chung được phân bổ cho mỗi sản phẩm sẽ là:

Bàn: 1,25 x 125.000 = 156.250 VND / cái
Ghế: 0,75 x 125.000 = 93.750 VND / cái
Tủ: 1 x 125.000 = 125.000 VND / cái

Bước  7 - Tính tổng chi phí : Để làm điều này, chỉ cần lấy chi phí trực tiếp của một sản phẩm và cộng chúng vào chi phí chung được phân bổ cho sản phẩm.

Giả sử chiếc bàn bao gồm một mặt bàn có giá 50.000 VND và bốn chân bàn có giá 20.000 VND cho mỗi bộ. Do đó, chi phí vật liệu trực tiếp là 70.000 VND. Hơn nữa, chi phí lao động của công nhân lắp ráp và hoàn thiện bàn là 125.000 VND / giờ / người / cái. Vì một bàn mất 1,25 giờ để hoàn thành, chi phí lao động cho mỗi bàn là:

125.000 VND x 1,25 = 156.250 VND / cái

Bây giờ, cộng cả chi phí trực tiếp và chi phí chung áp dụng cho mỗi bảng, chúng ta sẽ nhận được giá mỗi đơn vị.

125.000 + 70.000 + 125.000 = 320.000 VND / Cái

Tổng chi phí sản xuất phát sinh khi sản xuất một chiếc bàn là 320.000 VND.

Khi bạn đã tính đến giá mỗi đơn vị sản phẩm của mình, bạn có thể sử dụng những con số này làm điểm khởi đầu để xác định giá bán tối ưu của chúng.

Chi phí sản phẩm dựa trên hoạt động

Có một số hệ thống chi phí khác nhau về cách phân bổ chi phí được thực hiện. Đầu tiên, bạn phải quyết định những chi phí nào bạn sẽ coi là chi phí trực tiếp và gián tiếp. Thứ hai, bạn có thể quyết định có một hoặc nhiều nhóm chi phí với các cơ sở phân bổ chi phí khác nhau. Thay vì cách tiếp cận đơn giản được thực hiện ở trên, bạn có thể sử dụng hệ thống chi phí phân bước như chi phí dựa trên hoạt động, trong đó chi phí được phân chia giữa các bộ phận theo hoạt động mà chi phí phát sinh.

Ví dụ: bạn có thể chọn phân bổ chi phí cho các lĩnh vực như kiểm tra, xử lý vật liệu và mua hàng. Tuy nhiên, các cơ sở phân bổ có thể khác nhau trong mỗi cơ sở đó. Ví dụ, cơ sở phân bổ cho nhóm kiểm tra có thể là số lần kiểm tra được thực hiện trên một sản phẩm; đối với nhóm xử lý vật liệu là số lượng tương tác xử lý vật liệu mà mỗi sản phẩm cần để đến cuối dây chuyền sản xuất; cho nhóm mua hàng là số lượng đơn đặt hàng cần thiết để mua vật liệu hoặc thành phần để tạo ra sản phẩm.

Các sản phẩm đơn giản sẽ ít kiểm tra hơn, ít giao dịch xử lý vật liệu hơn và ít đơn đặt hàng hơn và do đó chi phí chung áp dụng cho các mặt hàng đó sẽ thấp hơn so với các sản phẩm phức tạp hơn.

Định giá sản phẩm với phần mềm ERP sản xuất

Việc định giá sản phẩm có thể dễ dàng hơn nhiều với sự trợ giúp của phần mềm sản xuất. Một hệ thống ERP sản xuất phù hợp có thể giúp bạn dễ dàng theo dõi các chi phí phát sinh với các sản phẩm sản xuất.

Ví dụ: khi đưa ra báo giá cho khách hàng, bạn có thể ước tính chi phí sẽ là bao nhiêu và xem chúng được chia nhỏ như thế nào.

Khi quá trình sản xuất bắt đầu, nguyên vật liệu trực tiếp, lao động trực tiếp và tổng chi phí sản xuất được hệ thống phần mềm tự tính toán theo thời gian thực theo các đầu vào báo cáo từ người lao động.

Sau khi hoàn thành sản xuất, tất cả các chi phí sẽ được tự động tính toán với nhau để có cái nhìn tổng quan rõ ràng. Ngoài ra, không cần thực hiện thêm bất kỳ công việc nào, bạn sẽ nhận được các báo cáo cho bạn biết chính xác giá mỗi đơn vị đang thay đổi như thế nào theo thời gian.

Theo dõi hành trình của một sản phẩm từ nhà cung cấp nguyên liệu thô đến quá trình sản xuất đến tay khách hàng, phần mềm ERP hiện đại giúp bạn ghi lại từng chi phí trực tiếp và gián tiếp, giao dịch xử lý nguyên liệu, kiểm tra và nhiều sự kiện khác, giúp bạn đạt được đầy đủ khả năng truy xuất nguồn gốc cũng như tính minh bạch trong chi phí.

Mô-đun kế toán sản xuất của các loại hệ thống này có thể giúp bạn theo dõi tài sản và nợ phải trả, tính giá vốn hàng bán, lãi hoặc lỗ, v.v.