Sản xuất theo lô là gì? Ưu nhược điểm của sản xuất theo lô

Định nghĩa sản xuất theo lô là gì?

"Sản xuất theo lô (Tiếng Anh : Batch Production) là một phương pháp sản xuất trong đó các tập hợp hàng hóa giống hệt nhau trải qua các giai đoạn sản xuất cùng nhau, tức là quá trình sản xuất tạo ra một lô thành phẩm tại một thời điểm."

Trong sản xuất theo lô, các mặt hàng riêng lẻ không chuyển sang giai đoạn tiếp theo cho đến khi tất cả các sản phẩm trong lô đã hoàn thành giai đoạn trước đó.

Lệnh sản xuất có thể bao gồm nhiều thao tác khác nhau, trong đó mỗi thao tác được cấu hình để trả về một lô mục. Để tối đa hóa hiệu quả, bạn nên căn chỉnh số lượng mặt hàng trên một lô giữa các bước khác nhau. Vì lý do này, các nhà sản xuất theo lô thường sử dụng rất nhiều thiết bị máy móc với công nhân hầu hết tham gia từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc quá trình và để kiểm soát chất lượng.

Sản xuất theo lô thường được kết hợp với các hoạt động sản xuất theo quy trình trong đó hàng hóa được sản xuất bằng cách trộn hoặc phối các thành phần với nhau trong một quy trình, công thức chẳng hạn như thực phẩm, hóa chất, dược phẩm, v.v. Tuy nhiên, nó cũng có thể được sử dụng trong sản xuất rời rạc, nơi các sản phẩm được lắp ráp từ các thành phần riêng biệt và có thể được tháo rời, như thiết bị điện tử hoặc thiết bị công nghiệp.

Sản xuất theo lô so với Sản xuất hàng loạt và với Sản xuất đơn chiếc

Là một thuật ngữ sản xuất, sản xuất theo lô thuộc một nhóm các quy trình sản xuất được phân biệt theo quy mô. Hai nhóm còn lại trong nhóm là sản xuất hàng loạt (Mass Production - sản phẩm được sản xuất với số lượng rất lớn, thường là dòng liên tục) và sản xuất tại xưởng hay sản xuất đơn chiếc (Job Production - sản phẩm được làm theo đơn lẻ hoặc theo loạt nhỏ, thường là theo đơn đặt hàng). Sản xuất theo lô có thể được coi là trung gian giữa hai phương pháp này.

Ngoài quy mô sản xuất, các khía cạnh khác nhau giữa ba loại quy trình sản xuất đó là:

1. Hỗn hợp các sản phẩm : Sản xuất đơn chiếc có thể sản xuất một loạt các mặt hàng khác nhau được tùy chỉnh theo các thông số kỹ thuật do khách hàng cung cấp. Sản xuất hàng loạt tạo ra một hỗn hợp sản phẩm rất hạn chế. Tương tự, sản xuất theo lô cũng có một số lượng sản phẩm khá hạn chế về chủng loại.
2. Các công cụ được sử dụng : Sản xuất đơn chiếc sử dụng thiết bị, dụng cụ và máy móc đa dụng trong khi sản xuất hàng loạt sử dụng những thiết bị, dụng cụ chuyên dụng cao. Sản xuất theo lô có thể sử dụng cả công cụ cho mục đích chung và máy móc, công cụ đặc biệt.
3. Tổ chức sàn sản xuất : Trong sản xuất đơn chiếc, các nơi làm việc được nhóm lại để các nhiệm vụ tương tự được thực hiện trong cùng một khu vực; trong sản xuất hàng loạt, các máy trạm được đặt theo quy trình của quá trình sản xuất. Trong sản xuất theo lô, nó thường là sự kết hợp của cả hai phương pháp này.
4. Trình độ của nhân viên : Nhân viên sản xuất đơn chiếc thường có trình độ cao và có thể thực hiện nhiều hoạt động khác nhau trong lĩnh vực chuyên môn của họ. Nhân viên sản xuất hàng loạt thường có trình độ thấp hơn và thực hiện một hoạt động cụ thể lặp đi lặp lại. Nhân viên sản xuất theo lô thường có trình độ trung bình cho phép họ thực hiện một số hoạt động khác nhau giữa hình thái đơn chiếc và hàng loạt.
5. Phát triển quy trình sản xuất : Trong sản xuất đơn chiếc, quy trình sản xuất hiếm khi được phát triển chi tiết hơn so với sản xuất hàng loạt, nơi các công ty cố gắng hợp lý hóa từng hoạt động sản xuất để giảm chi phí. Trong sản xuất theo lô, quy trình sản xuất thường cũng được phát triển chi tiết để tối đa hoá khả năng sản xuất và gia tăng lợi nhuận.
6. Chi phí sản xuất : Chi phí sản xuất sản xuất đơn chiếc cho mỗi đơn vị là rất cao so với hai loại còn lại. Ngược lại, chi phí sản xuất hàng loạt trên một đơn vị lại rất thấp - loại hình sản xuất này chủ yếu được sử dụng để sản xuất hàng tiêu dùng. Sản xuất theo lô một lần nữa nằm giữa hai loại này.

Một số công ty có thể không sử dụng một quy trình sản xuất được xác định chặt chẽ, thay vào đó họ chọn phương thức sản xuất hỗn hợp với các đặc điểm của các loại quy trình sản xuất khác nhau nhằm đáp ứng mọi tiêu chí và yêu cầu sản xuất.

Ưu điểm và nhược điểm của sản xuất theo lô

Ưu điểm của sản xuất theo lô

1. Linh hoạt : Sản xuất theo lô cho phép các công ty sản xuất nhiều hàng hóa khác nhau bằng cách sử dụng cùng một loại máy móc. Nó cũng cho phép một mức độ tùy chỉnh nhất định khi khách hàng yêu cầu cả lô sản phẩm với một số thay đổi nhỏ trong đó. Sản xuất theo lô cũng cho phép các công ty mở rộng quy mô các lô hàng của họ để đáp ứng với những biến động của nhu cầu.
2. Các biến thể của sản phẩm : Sản phẩm có thể được làm với nhiều màu sắc, kích thước và các thông số tùy chỉnh khác với số lượng lớn. Điều này cho phép các công ty phục vụ cho lượng khách hàng rộng hơn trong khi vẫn giữ được tốc độ thông lượng sản phẩm của họ. Tuy nhiên, quản lý số lượng lớn các biến thể theo cách thủ công có thể là một công tác rất tốn kém tài nguyên, vì vậy nhiều nhà sản xuất đang tìm cách triển khai hệ thống ERP với phần mềm cấu hình sản phẩm tích hợp.
3. Kiểm soát chất lượng tốt hơn : Vì sản xuất theo lô là một quy trình từng bước, nên việc kiểm tra chất lượng sản phẩm giữa các bước và thực hiện những thay đổi cần thiết rất dễ dàng. Điều này là không thể trong sản xuất hàng loạt, nơi các sản phẩm chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn tiếp theo rất nhanh chóng. Việc kiểm tra thường xuyên cho phép các công ty phát hiện lỗi sớm, tránh lãng phí thời gian và công sức cho những sản phẩm đã bị lỗi.
4. Rẻ hơn so với xây dựng các sản phẩm đơn lẻ : Sản xuất theo lô của cùng một sản phẩm có chi phí thấp hơn so với sản xuất các mặt hàng đơn lẻ nhờ nguyên liệu nhập số lượng lớn và nhân công rẻ hơn, quy trình hiệu quả hơn và thiết bị sản xuất đa năng thường đòi hỏi ít vốn đầu tư hơn.

Nhược điểm của sản xuất theo lô

Mức tồn kho WIP cao : Nếu các sản phẩm được chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác theo lô, thì với một lô 100 đơn vị và một đơn vị được xử lý cùng một lúc, 99 đơn vị còn lại sẽ không hoạt động. Đồng thời, tình huống tương tự có thể xảy ra tại mỗi máy trạm trong quy trình sản xuất. Ngoài ra, khi một bước trong quy trình sản xuất kết thúc, có thể không còn đủ năng lực sản xuất để chuyển hàng sang công đoạn tiếp theo ngay lập tức. Điều này có nghĩa là hàng hóa phải được chuyển đến quá trình kiểm kê WIP, điều này làm tăng không gian lưu trữ và yêu cầu lao động kiểm kê.

Sai sót có thể tốn kém : Một lỗi chất lượng không được phát hiện có thể làm hỏng cả một lô hàng, làm lãng phí nhiều nguyên vật liệu và thời gian, đặc biệt là khi sản xuất hàng hóa đắt tiền, xa xỉ phẩm.

Thời gian chờ : Sản xuất hàng loạt có thể phải chịu một lượng thời gian ngừng hoạt động đáng kể, có thể là do thay đổi, bảo trì máy móc, kiểm tra chất lượng giữa các bước hoặc do chuyển hàng hóa đến và đi từ kho WIP.

Khi nào sử dụng sản xuất theo lô?

Sản xuất theo lô được sử dụng tốt nhất trong các doanh nghiệp khi:

1. Khối lượng thấp của một sản phẩm duy nhất được sản xuất tại một thời điểm, ví dụ như bánh kẹo, đồ nội thất, và các mặt hàng thiết kế có khối lượng thấp;
2. Nhu cầu quy định mức độ lặp lại nào đó, tức là khi có các đơn đặt hàng lặp lại thường xuyên cho một sản phẩm;
3. Nhu cầu là theo mùa, ví dụ như một lô lớn của một sản phẩm được sản xuất để bán vào mùa hè, sau đó máy móc được thay đổi để sản xuất một loại sản phẩm khác cho mùa tiếp theo.

Tầm quan trọng của theo dõi lô

Theo dõi khối hoặc theo dõi lô về cơ bản có nghĩa là lưu giữ hồ sơ về các chuyển động và sự kiện liên quan đến việc sản xuất các lô cụ thể.

Khi một lô nguyên vật liệu được nhận từ nhà cung cấp, nó sẽ được cấp một số lô hàng để giúp xác định lô hàng sau này trong quá trình sản xuất. Tương tự, khi lô nguyên vật liệu này được sử dụng để sản xuất một lô thành phẩm thì sẽ được ấn định một số lô khác. Nói một cách đơn giản, theo dõi lô hàng có thể giúp theo dõi các nguyên liệu nào đã được sử dụng trong sản phẩm nào, nhà cung cấp nào đã cung cấp nguyên liệu và khách hàng nào đã mua thành phẩm.

Việc lưu giữ hồ sơ này là rất quan trọng để đạt được mức độ truy xuất nguồn gốc cần thiết trong các thị trường được quản lý chặt chẽ hiện nay. Nó cho phép các công ty theo dõi chất lượng của nhà cung cấp, theo dõi các lỗi trong quá trình sản xuất, theo dõi ngày hết hạn, tổ chức rhu hồi lại sản phẩm, v.v.

Mặc dù có thể làm tất cả những việc này theo cách thủ công, nhưng đó là một công việc rất tốn thời gian. Đây là lý do tại sao hầu hết các công ty hướng tới tương lai chọn triển khai hệ thống ERP với phần mềm truy xuất nguồn gốc tích hợp sẵn để tự động cập nhật dữ liệu bất cứ khi nào mã lô được quét.