Sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO): Lợi ích, thách thức và điều doanh nghiệp cần biết

I. Giới thiệu tổng quan về mô hình sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO)

Trong bối cảnh thị trường ngày càng yêu cầu sự linh hoạt và tùy biến, mô hình sản xuất theo đơn đặt hàng (Make-to-Order, MTO) đang trở thành một lựa chọn phổ biến của nhiều doanh nghiệp. Khác với mô hình sản xuất hàng loạt (Make-to-Stock, MTS), sản xuất theo đơn đặt hàng tập trung vào việc sản xuất sản phẩm chỉ sau khi nhận được yêu cầu từ khách hàng. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu cá nhân hóa của khách hàng.

Mô hình MTO đặc biệt phù hợp với những doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm có giá trị cao, phức tạp, và thường xuyên thay đổi theo yêu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, doanh nghiệp cần hiểu rõ cả lợi ích và thách thức của mô hình này.

II. Lợi ích của mô hình sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO)

1. Giảm thiểu tồn kho

Một trong những lợi ích lớn nhất của mô hình MTO là khả năng giảm thiểu lượng hàng tồn kho. Trong MTS, doanh nghiệp phải dự trữ hàng hóa để đáp ứng nhu cầu thị trường, điều này có thể dẫn đến tình trạng hàng tồn kho cao nếu dự đoán nhu cầu không chính xác. Ngược lại, với MTO, sản phẩm chỉ được sản xuất sau khi nhận được đơn hàng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí lưu kho và tránh lãng phí do hàng hóa tồn đọng.

2. Tăng tính cá nhân hóa sản phẩm

Ngày nay, khách hàng ngày càng đòi hỏi các sản phẩm được cá nhân hóa theo nhu cầu riêng của họ. Mô hình MTO cho phép doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu này bằng cách sản xuất các sản phẩm tùy chỉnh theo từng đơn đặt hàng. Điều này không chỉ nâng cao sự hài lòng của khách hàng mà còn giúp doanh nghiệp tạo ra sự khác biệt trên thị trường, thu hút nhiều khách hàng hơn.

3. Tối ưu hóa quy trình sản xuất

Với MTO, quy trình sản xuất được tối ưu hóa để đáp ứng chính xác nhu cầu đặt hàng của khách hàng. Doanh nghiệp có thể lập kế hoạch sản xuất một cách linh hoạt, điều chỉnh quy trình và tài nguyên sản xuất sao cho hiệu quả nhất. Điều này giúp tiết kiệm thời gian sản xuất, giảm thiểu lãng phí và tối ưu hóa nguồn lực.

4. Nâng cao mối quan hệ khách hàng

Sản xuất theo đơn đặt hàng tạo điều kiện cho doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với khách hàng. Bằng cách cung cấp các sản phẩm được tùy chỉnh, doanh nghiệp có thể hiểu rõ hơn nhu cầu và mong muốn của khách hàng, từ đó cải thiện dịch vụ và tạo sự tin tưởng, gắn bó lâu dài.

III. Thách thức của mô hình sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO)

1. Thời gian chờ đợi lâu hơn

Một trong những thách thức lớn nhất của MTO là thời gian chờ đợi sản phẩm lâu hơn so với các mô hình sản xuất hàng loạt. Vì sản phẩm chỉ được sản xuất sau khi nhận được đơn hàng, khách hàng phải chờ đợi cho đến khi sản phẩm được hoàn thiện. Điều này có thể gây mất lòng tin nếu thời gian sản xuất không được tối ưu hóa hoặc nếu doanh nghiệp không thể đáp ứng nhanh chóng các đơn hàng khẩn cấp.

2. Rủi ro trong việc dự đoán nhu cầu

Trong MTO, việc dự đoán nhu cầu của khách hàng trở nên phức tạp hơn. Vì không có sẵn hàng tồn kho để đáp ứng nhu cầu bất ngờ, doanh nghiệp cần phải có hệ thống quản lý và dự đoán nhu cầu hiệu quả để tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa tài nguyên sản xuất. Điều này đòi hỏi sự chính xác cao trong việc phân tích dữ liệu và lập kế hoạch.

3. Yêu cầu về hệ thống quản lý sản xuất phức tạp

Để quản lý hiệu quả mô hình MTO, doanh nghiệp cần đầu tư vào hệ thống quản lý sản xuất hiện đại và phức tạp. Hệ thống này phải có khả năng theo dõi và quản lý toàn bộ quy trình sản xuất, từ khi nhận đơn hàng đến khi giao hàng, đồng thời đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả. Điều này có thể đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu lớn và sự thay đổi về quy trình làm việc trong doanh nghiệp.

4. Chi phí sản xuất cao hơn

Do MTO yêu cầu sản xuất các sản phẩm tùy chỉnh theo đơn đặt hàng, chi phí sản xuất có thể cao hơn so với các mô hình sản xuất hàng loạt. Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp các đơn đặt hàng nhỏ lẻ và phức tạp. Doanh nghiệp cần tính toán kỹ lưỡng chi phí sản xuất để đảm bảo lợi nhuận trong khi vẫn đáp ứng được yêu cầu của khách hàng.

>> Xem thêm: Giải pháp phần mềm quản lý sản xuất theo yêu cầu

IV. So sánh giữa MTO và các mô hình sản xuất khác

1. So sánh MTO với Make-to-Stock (MTS)

Mô hình Make-to-Stock (MTS) tập trung vào việc sản xuất hàng loạt và dự trữ hàng hóa để đáp ứng nhu cầu thị trường ngay lập tức. Trong khi đó, MTO chỉ sản xuất khi có đơn đặt hàng cụ thể. Điều này giúp MTS có lợi thế trong việc đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách hàng, nhưng lại đối mặt với rủi ro tồn kho cao. Ngược lại, MTO giảm thiểu rủi ro tồn kho nhưng lại yêu cầu thời gian sản xuất dài hơn.

2. Lựa chọn mô hình phù hợp cho doanh nghiệp

Việc lựa chọn giữa MTO và MTS phụ thuộc vào đặc thù của ngành kinh doanh và nhu cầu của thị trường. Doanh nghiệp cần cân nhắc giữa khả năng đáp ứng nhanh chóng và sự linh hoạt trong sản xuất để đưa ra quyết định phù hợp. Với những doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phức tạp và có giá trị cao, MTO là lựa chọn tối ưu. Ngược lại, với các sản phẩm tiêu dùng phổ thông, MTS có thể là lựa chọn tốt hơn.

V. Kết luận

Mô hình sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO) mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp, từ việc giảm thiểu tồn kho, tăng cường tính cá nhân hóa sản phẩm, tối ưu hóa quy trình sản xuất, đến việc nâng cao mối quan hệ với khách hàng. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những thách thức không nhỏ như thời gian chờ đợi lâu, rủi ro trong dự đoán nhu cầu, yêu cầu hệ thống quản lý phức tạp và chi phí sản xuất cao hơn.

Để triển khai MTO thành công, doanh nghiệp cần hiểu rõ những lợi ích và thách thức này, đồng thời đầu tư vào các công nghệ quản lý hiện đại và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có thể tận dụng tối đa những lợi thế mà mô hình này mang lại và vượt qua các thách thức để đạt được sự thành công bền vững.

Nguồn tham khảo

1) Slack, N., Chambers, S., & Johnston, R. (2010). Operations Management. Pearson Education.

2) Stevenson, W. J. (2018). Operations Management. McGraw-Hill Education.

3) Chase, R. B., Jacobs, F. R., & Aquilano, N. J. (2006). Operations Management for Competitive Advantage. McGraw-Hill/Irwin.

Thông tin liên hệ: 

• MekongSoft – Giải pháp phần mềm theo yêu cầu
• Website: https://mekongsoft.com.vn
• Email: support@mekongsoft.com.vn   
• Sđt: 0944 443 558​

Xem thêm:

- Kiểm soát sản xuất là gì? Triển khai hệ thống kiểm soát sản xuất ra sao?

- Sản xuất theo lô là gì? Ưu nhược điểm của sản xuất theo lô

- Thời gian chu kỳ là gì? Cách tính thời gian chu kỳ trong sản xuất

- 3 phương pháp quản lý sản xuất phổ biến và hiệu quả nhất

- Xây dựng quy trình sản xuất hiệu quả