Hiệu ứng hào quang là gì? Ứng dụng trong kinh doanh thế nào?

Định nghĩa hiệu ứng hào quang là gì?

"Hiệu ứng hào quang hay hiệu ứng lan toả (Tiếng Anh : Halo Effect) là một dạng thiên vị nhận thức trong đó một đặc điểm ảnh hưởng đến cách bạn cảm nhận về những đặc điểm khác không liên quan". Đây là một dạng sai lệch nhận thức, tâm lý, tương tự câu nói "trông mặt mà bắt hình dong" như ta vẫn biết, nó bắt nguồn từ sở thích, định kiến xã hội, ý thức hệ,...của cá nhân làm ảnh hưởng đến phán đoán khách quan.

Trong kinh doanh, hiệu ứng hào quang là trải nghiệm tích cực về một sản phẩm này tạo ra cái nhìn tích cực về một sản phẩm khác mà bạn chưa từng mua. Đối nghịch với nó là hiệu ứng Sừng (Horns Effect) hay hiệu ứng hào quang ngược để nói về mặt tiêu cực.

Tính hấp dẫn của một yếu tố này có thể ảnh hưởng đến cách nhìn nhận đối với những yếu tố khác. Người có gương mặt ưa nhìn thường sẽ được đánh giá là thông minh hơn, thành công hơn hoặc nổi tiếng hơn là những người có ngoại hình tầm thường, hay người ăn mặc chỉnh chu sẽ có cảm giác chuyên nghiệp và đáng tin cậy hơn. Chúng ta không bao giờ đánh giá mọi thứ một cách khách quan mà là qua lăng kính riêng mà chúng ta thậm chí có thể không nhận thức được.

Tương tự như vậy, một sản phẩm có thiết kế đẹp, bắt mắt có thể khiến khách hàng đánh giá rằng các tính năng bên trong nó cũng tuyệt vời như vậy. Hay một sản phẩm hiện tại của công ty có được sự đánh giá cao của khách hàng về sự hiệu quả nó mang lại, khách hàng sẽ có xu hướng tin rằng những sản phẩm trong tương lai của công ty này cũng sẽ có chất lượng tương đương, thậm chí là hơn.

Hiệu ứng hào quang trong kinh doanh có thể giúp cho doanh nghiệp nâng cao vị thế với chỉ một yếu tố tích cực chủ đạo, từ đó tạo nên giá trị thương hiệu, doanh số và lợi nhuận.

Năm 2005, doanh số bán máy tính của Apple đã tăng 68%. Apple đã mở cửa hàng đầu tiên của họ tại Canada. Cửa hàng iTunes đã bán bài hát thứ 500 triệu. Lợi nhuận tăng 384%. Và cổ phiếu Apple đã tăng 177%. Một số người tin rằng điều này là do thành công của việc tạo ra máy tính Macintosh dựa trên Intel, một số người khác tin rằng đó là thành công của máy tính để bàn mới nhất của họ với hệ điều hành Mac OS X Tiger. Nhưng thật chất thành công của Apple đến từ hiệu ứng hào quang được xây dựng từ một sản phẩm duy nhất - IPod.

Năm 2004, 10 triệu iPod đã được bán ra, biến nó trở thành hàng hot lúc bấy giờ. Thay vì chỉ để iPod chạy theo lộ trình của mình, Apple đã làm mưa làm gió trên thế giới với quảng cáo trên TV, quảng cáo trên báo in và bảng quảng cáo chào hàng iPod của mình. Họ đã nhân đôi dòng sản phẩm iPod, giới thiệu iPod shuffle vào tháng 1, iPod mini vào tháng 2 và iPod nano vào tháng 9 năm 2005. Nhờ vào hiệu ứng hào quang của IPOd, doanh số từ cửa hàng Itunes cũng tăng lên và các dòng máy tính từ Apple cũng tăng theo. Cho đến nay hiệu ứng hào quang từ Ipod vẫn còn đó như là một huyền thoại biến Apple trở thành một trong các thương hiệu có giá trị cao nhất trên thế giới.

Xem thêm : Đối thủ cạnh tranh của Apple

Hiệu ứng hào quang có thể phối hợp với hiệu ứng giả dược để mang lại những giá trị tuyệt vời trong kinh doanh, khi bạn có thể mượn hào quang để tạo nên một hiệu ứng giả giúp kích cầu khách hàng. Ví dụ Apple mượn hào quang của những sản phẩm Iphone tiền nhiệm để tạo nên hiệu ứng giả dược cho các sản phẩm về sau của họ, mặc dù sự thay đổi trong các sản phẩm sau này có thể không đáng kể.

Xem thêm : Hiệu ứng giả dược là gì?

Lợi ích của hiệu ứng hào quang trong kinh doanh

Dưới đây là những lợi thế của việc phát triển hiệu ứng hào quang cho một thương hiệu:

1. Đạt được sự trung thành và nhận thức của thương hiệu.
2. Người tiêu dùng có khả năng lựa chọn sản phẩm của bạn thay vì đối thủ cạnh tranh.
3. Người tiêu dùng có khả năng sẽ chi tiêu nhiều hơn cho thương hiệu của bạn.
4. Trải nghiệm tích cực tạo ra ấn tượng lâu dài.
5. Các công ty đạt được mức độ giữ chân khách hàng.
6. Các nhà tiếp thị có thể nghiên cứu xu hướng của khách hàng tốt hơn bởi những khách hàng quay trở lại.
7. Các công ty có được nhiều dữ liệu tiếp thị hơn.
8. Tăng nhận thức về thương hiệu thông qua truyền miệng.
9. Khách hàng có hiệu ứng hào quang đối với một thương hiệu có nhiều khả năng trải nghiệm thêm các dòng sản phẩm khác do thương hiệu đó cung cấp.
10. Giá trị tổng thể của thương hiệu được tăng lên do có thể thuyết phục được những khách hàng “khó tính”.

Các cách ứng dụng hiệu ứng hào quang

Hầu như các nhà Marketing và quảng cáo đều đã sử dụng Hiệu ứng hào quang trong một thời gian dài dù họ có ý thức về nó hay không. Ứng dụng hiệu ứng hào quang bằng cách kết hợp sản phẩm với một thứ gì đó hấp dẫn có thể nâng cao giá trị cảm nhận của sản phẩm. Đạt được hiệu ứng hào quang cho thương hiệu là chìa khóa của doanh nghiệp vì nó tạo ra sự trung thành với thương hiệu và khách hàng thiết. 

Trong kinh doanh, hiệu ứng hào quang được sử dụng bằng các cách như :

1. Xác nhận của người nổi tiếng (Mượn hào quang của người nổi tiếng)
2. Sử dụng người có ngoại hình đẹp (Mượn hào quang của người có ngoại hình ưa nhìn)
3. Thiết kế đẹp (Tạo ấn tượng đầu tiên tốt)
4. Nâng cao trải nghiệm người dùng
5. Danh tiếng thương hiệu lớn
6. Sản phẩm vượt trội
7. Hưởng lợi từ thành công của một vài sản phẩm
8. Sự hiện diện của phương tiện truyền thông xã hội
9. Phát triển trang web
10. Minh chứng
11. Tập trung vào điểm mạnh

Xác nhận của người nổi tiếng

Ứng dụng hiệu ứng hào quang bằng sự xác nhận của người nổi tiếng hoặc cơ quan có thẩm quyền là vô cùng phổ biến. Logic là “nếu người nổi tiếng A đã sử dụng sản phẩm B, thì sản phẩm đó phải thật tuyệt vời”. Khi một người có ảnh hưởng sử dụng một sản phẩm hoặc dịch vụ, sẽ có sự chuyển giao lòng tin. Và với sự chuyển giao niềm tin đó, một vầng hào quang cũng được đặt trên sản phẩm đó.

Ví dụ như khi C.Ronaldo mang đôi giày Adidas, anh ta đang gián tiếp nói rằng anh ta ủng hộ Adidas và một số tín đồ hâm mộ anh sẽ cũng có thể muốn mua giày của Adidas.

Điều đó xảy ra nếu sức hấp dẫn của người nổi tiếng đủ mạnh, thậm chí không cần phải có mối tương quan chặt chẽ giữa người nổi tiếng và sản phẩm. Tuy nhiên, đôi khi phương pháp này lại có thể biến thành hiệu ứng Ma cà rồng (Vampire Effect) một khi người nổi tiếng đó gặp phải scandal.

Ngày nay, khi mạng xã hội phát triển, rất nhiều doanh nghiệp cũng chuyển hướng sang sử dụng các nhóm KOL có tầm ảnh hưởng nhất định để quảng cáo các sản phẩm của mình.

Sử dụng người có ngoại hình đẹp

Sử dụng người mẫu có ngoại hình đẹp để quảng cáo sản phẩm đã là phương pháp được sử dụng trong suốt chiều dài lịch sử kinh doanh thế giới. Một số ngành hàng như nước hoa, quần áo, mỹ phẩm, rượu,...còn sử dụng cách này như một phương pháp bắt buộc.

Như đã đề cập ở trên, mọi người đều có xu hướng cảm thấy sự đáng tin cậy khi nhìn vào một người có ngoại hình sáng, chỉnh chu. Tất nhiên khi bạn quảng cáo mỹ phẩm, thời trang bằng một người mẫu có khuôn mặt, vóc dáng và làn da đẹp, nó có thể gián tiếp như là một minh chứng cho hiệu quả sản phẩm.

Thiết kế đẹp

Một sản phẩm có thiết kế bắt mắt, tạo thiện cảm cho khách hàng ngay từ cái nhìn đầu có thể khiến cho khách hàng trở nên dễ tính hơn đối với các công dụng bên trong của sản phẩm đó. Bạn có thể sẽ muốn mua một cuốn sách nếu bìa của nó được thiết kế tỉ mỉ và đẹp mắt, trong khi nội dung bên trong bạn hoàn toàn chưa biết có phù hợp với bạn hay không.

Nâng cao trải nghiệm người dùng

Ngay sau khi có một thiết kế đẹp, để khách hàng có thể trở lại với bạn nhiều lần nữa thì điều quan trọng là trải nghiệm của người dùng đối với sản phẩm đó, nó phải thật sự giải quyết điều gì đó cho khách hàng. Và tất nhiên khó có sản phẩm nào có thể làm hài lòng hoàn toàn khách hàng của mình, trong trường hợp này một thay đổi để đáp ứng sự không hài lòng của khách hàng cũng là cách làm tăng lên hiệu ứng hào quang của sản phẩm.

Danh tiếng thương hiệu lớn

Danh tiếng thương hiệu doanh nghiệp có thể phải mất một thời gian dài để có thể trở thành sự lựa chọn của người tiêu dùng. Thông thường, người tiêu dùng sẽ chọn một sản phẩm dựa trên thương hiệu, họ sẽ không dành thời gian để đánh giá đúng các lựa chọn của họ, theo một nghĩa nào đó thì họ sẽ giành sự tin tưởng mù quáng vào những thương hiệu quen thuộc đó.

Ví dụ để chọn một chiếc điện thoại có khả năng chụp ảnh tốt, nhiều người sẽ chọn IPhone bởi vì một thương hiệu danh tiếng thay vì điện thoại Sony - một trong những nhà sản xuất camera tốt nhất thế giới.

Sản phẩm vượt trội

Quảng cáo rộng rãi các sản phẩm mũi nhọn, độc quyền, vượt trội của thương hiệu có thể tạo ra hiệu ứng hào quang. Ví dụ, iPhone được xã hội coi là một sản phẩm tuyệt vời. Nó tạo ra hiệu ứng hào quang bằng cách lôi kéo người tiêu dùng không phải của Apple mua các sản phẩm của Apple vì sự công nhận tích cực của xã hội đối với iPhone.

Hưởng lợi từ thành công của một vài sản phẩm

Như đã đề cập ở trên, Apple đã thật sự hưởng lợi rất lớn từ sự thành công của IPod để có được danh tiếng như ngày hôm nay. Chính vì vậy, nếu doanh nghiệp muốn xây dựng hiệu ứng hào quang tốt, họ nên chuẩn bị tốt một sản phẩm mũi nhọn và tập trung gây tiếng vang lớn cho sản phẩm đó trước khi muốn di chuyển sang những mảng khác.

Sự hiện diện của phương tiện truyền thông xã hội

Hiện nay, mạng xã hội là hình thức truyền thông thịnh hành nhất. Do đó, việc phát triển sự hiện diện trên mạng xã hội là vô cùng quan trọng. Việc phổ biến trên mạng xã hội giúp tăng phạm vi tiếp cận tổng thể, khả năng hiển thị và độ tin cậy. Nếu một thương hiệu duy trì trang truyền thông xã hội tốt, người tiêu dùng có nhiều khả năng mua sản phẩm từ thương hiệu đó hơn do sự hiện diện trực tuyến của nó.

Trang web

Sự phát triển theo cấp số nhân trong thương mại điện tử đã làm cho việc thiết kế trang web của một công ty trở nên quan trọng hơn. Để tạo ra trải nghiệm tích cực, một trang web phải dễ nhìn, có nhiều thông tin và phải có thời gian tải nhanh. Nếu người tiêu dùng mua một sản phẩm từ trang web của một công ty mà mất ba phút để tải, thì họ có thể ít có khả năng mua sản phẩm từ thương hiệu đó hơn do trải nghiệm của họ.

Minh chứng

Cho người tiêu dùng thấy bằng chứng về trải nghiệm tích cực có thể làm tăng hiệu ứng hào quang. Nó được thực hiện thông qua các bài đánh giá, lời chứng thực , thử nghiệm sản phẩm. Khi một người tiêu dùng thấy rằng những người khác đang thích sản phẩm, họ có thể có xu hướng tự mình dùng thử sản phẩm hơn, đây được gọi là hiệu ứng người ngoài cuộc (Bystander Effect).

Tập trung vào điểm mạnh

Tập trung vào thế mạnh của sản phẩm cho phép các nhà tiếp thị tạo sự khác biệt cho sản phẩm của họ và tác động đến người tiêu dùng để phát triển sự ưa thích và lòng trung thành.